Biblioteka I Liceum Ogólnokształcącego im. Stefana Żeromskiego w Kielcach - Książki na czasie

Książki na czasie

Istnieje wiele rodzajów grzybów - co najmniej 14 000 gatunków, jednak tylko około połowa z nich nadaje się do spożycia. Każdy grzyb ma swój niepowtarzalny kształt, smak i konsystencję.

Jesień to ulubiona pora roku każdego grzybiarza. Grzybobranie jest traktowane jako idealny sposób na relaks. Powodem zbierania są również potrzeby kulinarne. Grzyby marynowane, sos z suszonych grzybów, risotto z grzybami… możliwości wykorzystania w kuchni jest wiele.

Zanim jednak wybierzesz się na poszukiwania do lasu, dowiedz się, jak zbierać grzyby i jak prawidłowo je przygotować i przechowywać.

Pomocą w tym zakresie służą poradniki i opracowania tematyczne.

Oto kilka z nich:

Wybraliśmy kilka cennych i pomocnych informacji.

Kiedy rosną grzyby?

Pierwsze grzyby rosną wiosną już w kwietniu. Wysyp grzybów przypada na wrzesień i trwa nawet do końca października. Wtedy pogoda jest idealna – jest mokro, ale nadal ciepło. Niektóre grzyby jadalne pojawiają się jeszcze w listopadzie.

Czy grzyby są zdrowe?

Tak, bo zawierają cenne dla zdrowia składniki. Miłośnicy grzybów uwielbiają je nie tylko ze względu na smak i samą przyjemność zbierania, ale także zawarte w nich witaminy oraz składniki mineralne. Grzyby mają witaminy z grupy B oraz D, K, E, C, A, a także pierwiastki m.in. wapń, fosfor, żelazo, selen, jod, cynk oraz białko. Ze względu na zawartość cennych składników grzyby dobrze wpływają na skórę, włosy oraz pracę narządów wewnętrznych, w tym nerek i mięśni, poza tym obniżają cholesterol.

Najbardziej cenione gatunki:

• Borowiki
• Gąski
• Rydze
• Podgrzybki
• Trufle

Wiele osób uważa, że są ciężkostrawne. By polepszyć trawienie, należy grzyby drobno pokroić, a w czasie jedzenia dokładnie przeżuwać. Warto nie dodawać do grzybowej potrawy ciężkich i tłustych sosów, które dodatkowo obciążają wątrobę.

Jak zbierać grzyby?

Jeśli nie jesteś doświadczonym grzybiarzem, pamiętaj o kilku podstawowych zasadach:

1. Zbieraj wyłącznie grzyby, których jesteś pewien, że nie są trujące. Przydatny może być „Atlas grzybów jadalnych”.
2. Wybieraj tylko wyrośnięte okazy – niektóre niewykształcone grzyby trujące mogą przypominać jadalne.
3. Jeśli nie jesteś specjalistą, wybieraj grzyby rurkowe (nie ma w tej grupie grzybów śmiertelnie trujących), a nie blaszkowe.
4. Zapomnij o niefachowych metodach rozpoznawania grzybów, takich jak cebuli w czasie gotowania, ciemnienie srebrnej łyżeczki, gorzki smak.
5. Zawsze zbieraj grzyby do koszyka lub pojemnika przepuszczającego powietrze. Nigdy nie wybieraj foliowych torebek.
6. Unikaj zbierania grzybów rosnących na skraju lasu, przy drodze czy w okolicach zakładów produkcyjnych. Grzyby wchłaniają wszelkie zanieczyszczenia i groźne zdrowia metale ciężkie!
7. Jeśli znajdziesz grzyby trujące, nie niszcz ich – wiele z nich jest chronionych.
8. W razie wątpliwości możesz zgłosić się do najbliższej stacji sanitarno-epidemiologicznej.

Uważaj na śmiercionośne grzyby!

Istnieje około 70-80 gatunków grzybów trujących. Większość z nich sprawi jedynie, że się rozchorujemy lub nabawimy niestrawności, jednak kilka niebezpiecznych gatunków może zabić. Należą do nich m.in. muchomor sromotnikowy, muchomor jadowity, muchomor czerwony, muchomor plamisty, muchomor cytrynowy, piestrzenica kasztanowata, maślanka wiązkowa, mleczaj wełnianka, borowik szatański, krowiak podwinięty. Najlepszym sposobem na uniknięcie toksycznych odmian jest pozyskiwanie grzybów z zaufanego źródła.

Objawy zatrucia grzybami to:

• bóle brzucha
• nudności
• biegunka
• skurcze mięśni
• gorączka.

W takiej sytuacji wywołaj wymioty i natychmiast zgłoś się lekarza.

Pamiętaj, że w przypadku zatrucia muchomorem sromotnikowym może pojawić się faza poprawy, jednak później następuje gwałtowne pogorszenie.

Warto wspomnieć też o kilku istotnych informacjach, które można znaleźć na stronie Lasów Państwowych:

• Nie zbieraj grzybów w częściach lasu, w których obowiązuje stały zakaz wstępu oraz rezerwatach i parkach narodowych.
• Oszczędzaj grzyby jadalne, które są rzadko spotykane lub są to gatunki ginące.
• Zapoznaj się z listą grzybów pod ochroną.
• Wycinaj grzyby jak najniżej i uważaj, by nie uszkodzić grzybni.
• Kurki, rydze oraz inne grzyby blaszkowe lepiej wykręcaj, a grzybnię przykryj ściółką – wykręcony grzyb lepiej odróżnić od podobnych grzybów niejadalnych.

Wszystkim pasjonującym się tematyką grzybów, tą teoretyczną i praktyczną życzymy udanych zbiorów i przetworów.